جاسوسان امیر کبیر

خفیه نویسان امیر کبیر

امیر کبیر بعد از رسیدن به صدارت جهت اینکه از جزئیات اعمالی که در سفارتخانه ها انجام می گیرد مطلع شود عده ای خفیه نویس را روانه خدمت سفراء روس و انگلیس نمود و بدین طریق موفق شد اکثریت ارتباطات فی ما بین سفارتخانه ها و خائنین را کشف و به موقع خنثی کند. بارها اتفاق می افتاد که امیر از گفتگوی طرفین مطلع می شد وحتی رونوشت نامه ها و مرسولاتی را که سفراء روس و انگلیس به وزراء خارجه دول خود یا خائنین داخلی ارسال می داشتند را هم داشت و چندین بار عوامل مخفی امیر مامور رسانیدن مرسولات سفراء انگلیس به خائنین می شدند که قبل از حرکت مرسولات مذکور را به نظر امیر می رساندند و امیر فرمان می دادند که مرسوله را به مقصد برسان و آنگاه با مامورین مخصوص خود اعمال سفراء را خنثی می کرد و یا احیانا خائنین را جلب و از کار عزل می نمود.

خفیه نویسان امیر در خانه سفیر انگلیس

امیر در سفارت انگلیس و حتی در خانه شخص وزیر مختار انگلیس شیل نیز خفیه نویس داشت. سفیر انگلیس چندین مرتبه در گزارشات رسمی خود به وزارت امور خارجه به این مطلب اشاره کرده است ولی با صراحت در نامه ای به پالمرستون نوشته است «آشکار است که امیر جاسوسانی گمارده که نام همه افرادی که پا به این سفارت می گذارند به او خبر می دهند.» وی درجای دیگری می نویسد: «برای من تردید نیست که امیر نظام پیش از 2 جاسوس درخانه من دارد.» جالب است بدانیم که شیل سعی زیادی کرد که تشکیلات خفیه نویسی یا به اصطلاح ضد جاسوسی امیر نفوذ کند و حتی از مقامات نائب السلطنه در هند هم مبالغی گرفت ولکن موفق نشد.

خفیه نویسان امیر در سفارت روس

امیر در سفارت روس هم خفیه نویسانی داشت. سفیر روس بارها بعد از تفحص دقیق اطاق های سفارت اعضاء معتمد خود را جمع کرده و در ارتباط اوضاع مملکت صحبت می نمود اما روز بعد امیر نسبت به صحبتهای سفیر روس که در داخل درهای بسته سفارت انجام شده بود اعتراض می کرد، به حدی که اعضاء سفارت به اینکه امیر با اجنه در ارتباط دارد اعتقاد یافته بودند.